भारतात जे महान पुरुष होऊन गेले, त्यात जागतिक कीर्तीचे महाकवी, तत्त्वज्ञ, साहित्यिक आणि नवीन शिक्षण पद्धतीचे प्रवर्तक म्हणून रवींद्रनाथ टागोरांचे (Rabindranath Tagore) नाव घ्यावे लागते. त्यांना नोबेल पारितोषिक मिळाले, ज्यामुळे ते जगातील पहिले गैर युरोपिय आणि साहित्यातील पहिले गीतकार बनले. जन्म व शिक्षण. रवींद्रनाथ टागोर(Rabindranath Tagore) यांचा जन्म ७ मे १८६१ रोजी बंगालमधील जोजासांको या … Read more
Narasimha Jayanti- नरसिंह जयंतीचे महत्त्व नरसिंह जयंती ही भगवान विष्णूंच्या चौथ्या अवताराच्या जन्माचा उत्सव आहे. या दिवशी भगवान नरसिंह, यांना अर्धा सिंह आणि अर्धा मानव म्हणून ओळखले जाते. त्यांची पूजा केली जाते. या अवताराने हिरण्यकश्यपूचा वध केला, जो त्यांच्या भक्ताला प्रल्हादाचे रक्षण करण्यासाठी होता. वैशाख शुद्ध चतुर्दशी या दिवशी श्री नरसिंह जयंती (Narasimha Jayanti) असते. … Read more
Complete Guide to Akshaya Tritiya 2025 | अक्षय्य तृतीया अक्षय्य तृतीया (Akshaya Tritiya) हिंदू दिनदर्शिकेतील एक दिवस आहे. हिंदू दिनदर्शिकेप्रमाणे वैशाख शुद्ध तृतीया या दिवशी अक्षय्य तृतीया येते. अक्षय्य तृतीया (Akshaya Tritiya) साडेतीन मुहूर्तांपैकी एक शुभ मुहूर्त समजला जातो. काल- विवेक या ग्रंथामध्ये या दिवशी व्रत करण्याचे महत्त्व विशद केले आहे. जैन धर्मामध्येही या दिवशी … Read more
Good Friday 2025 | गुड फ्रायडे गुड फ्रायडे (Good Friday) याला (पवित्र शुक्रवार Holy Friday/Black Friday काळा शुक्रवार/महा शुक्रवार great Friday ) असेही म्हणतात. हा ख्रिस्ती धर्मातील एक सुटीचा दिवस आहे. येशूच्या वधस्तंभावर चढवलेल्या आणि कॅलव्हरी किंवा गोलगोथा येथे त्याच्या मृत्यूचे स्मरण करणारा ख्रिश्चन पवित्र दिवस आहे. ईस्टर च्या आधी शुक्रवारी हा सण पाळला जातो. … Read more
Dr Babasaheb Ambedkar Information in Marathi डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर बालपण व शिक्षण. रत्नागिरी जिल्ह्यातील अंबवडे हे आंबेडकरांचे मूळ गाव. त्यांचे आडनाव सपकाळ होते. आंबेडकरांचे आजोबा मालोजी सपकाळ हे लष्करी शिपाई होते. लष्करी शिपायांच्या मुलांसाठी छावणीत शाळा असत. तिथे त्यांच्या मुलाचे रामजीचे शिक्षण झाले. रामजींचे विसाव्या वर्षी भीमाबाईशी लग्न झाले. विवाह नंतर रामजी पुण्याच्या पंतोजी शाळेत … Read more
चैत्र महिन्यातील पहिल्या पंधरवड्यातील नववा दिवस म्हणजे चैत्रशुद्ध नवमी. याच दिवशी आयोध्या नगरीत प्रभू रामचंद्र यांचा जन्म झाला. म्हणून त्यास रामनवमी (Ram Navami) असे म्हणतात. लंकेचा राजा रावण. लंकेचा राजा रावण अत्यंत बलाढ्य व शूर होता. तो अतिशय दुष्ट, क्रूर, अत्याचारी होता. ब्रह्मदेव, भगवान शंकर यांनी दिलेल्या वरांमुळे तो उन्मत्त झाला. तो ब्राह्मणांचा व ऋषीमुनींचा … Read more
Gudi Padwa Information in Marathi | गुढीपाडवा माहिती मराठी 2025 हा एक भारतीय सण असून तो हिंदू दिनदर्शिकेप्रमाणे चैत्र प्रतिपदेला महाराष्ट्रात साजरा केला जातो. शालिवाहन संवत्सराचा हा पहिला दिवस आहे. वेदांग ज्योतिष या ग्रंथात सांगितलेल्या साडेतीन मुहूर्तांपैकी हा एक मुहूर्त आहे. या दिवशी नवीन वस्तू खरेदी, व्यवसाय प्रारंभ, नव उपक्रमांचा प्रारंभ, सुवर्ण खरेदी इत्यादी गोष्टी … Read more
Holi Information in Marathi | होळी पौर्णिमा/होळी उत्सव होळी हा रंग, प्रेम आणि वसंत ऋतूचा सण म्हणून साजरा केला जाणारा लोकप्रिय आणि महत्त्वाचा हिंदू सण आहे. हा सण राधा आणि कृष्ण या देवतांचे शाश्वत आणि दैवी प्रेम साजरे करतो. या व्यतिरिक्त, हा दिवस वाईटावर चांगल्याच्या विजयाचे प्रतीक आहे, कारण तो हिरण्यकश्यपूवर नरसिंहाच्या रूपात विष्णूच्या विजयाचे … Read more
What is Mahashivratri in Marathi महाशिवरात्री. हा एक हिंदू सण आहे, जो दरवर्षी फेब्रुवारी ते मार्च दरम्यान शिवाच्या सन्मानार्थ साजरा केला जातो. हिंदू दिनदर्शिकेनुसार हा सण फाल्गुन महिन्याच्या पूर्वार्धाच्या चौदाव्या दिवशी साजरा केला जातो. हा सण शिवपार्वतीच्या लग्नाचे स्मरण करतो. या प्रसंगी शिव त्यांचे दैवी तांडव नृत्य करतात. या दिवशी शिवाचे स्मरण करतात आणि प्रार्थना, … Read more
Ratha Saptami Mahiti Marathi | रथसप्तमी मघ महिन्यातील शुक्ल पक्षातील सप्तमीचा दिवस, हाच रथसप्तमी म्हणून साजरा केला जातो. बंगालमध्ये या दिवसाला भास्कर सप्तमी म्हणतात. माघ महिन्याला भाकरीमास व रथसप्तमीला भाकरी सप्तमी असेही म्हणतात. उत्तरेत या दिवसाला अचल जयंती सप्तमी असे म्हणतात. महाराष्ट्रात मात्र या दिवसाला रथसप्तमी असेच म्हणतात. महाराष्ट्रात मात्र या दिवसाला रथसप्तमी असेच म्हणतात. … Read more
मकर संक्रांत.(Makar Sankranti) सूर्याचा मकर राशितप्रवेश करण्याचा हा दिवस. संक्रांत म्हणजे संक्रमण, सूर्याचा एका राशीतून दुसऱ्या राशीत जाण्याच्या क्रियेस संक्रमण म्हणतात. मकर संक्रांत हा सण १४ जानेवारीला येतो. या दिवसानंतर सूर्य विषुववृत्ताच्या उत्तरेकडे सरकू लागतो व दिवस थोडा थोडा मोठा होऊ लागतो. मकरसंक्रांत (Makar Sankranti) सणाची प्राचीन परंपरा. या सणाला खूप प्राचीन परंपरा आहे. जेव्हा … Read more
नाताळ किंवा ख्रिसमस हा एक प्रमुख ख्रिस्ती सण असून तो दरवर्षी २५ डिसेंबर या दिवशी येशू ख्रिस्त यांचा जन्मदिन म्हणून जगभर साजरा केला जातो. काही ठिकाणी ह्या सणाऐवजी एपिफनी सण ६,७ किंवा १९ जानेवारीला साजरा केला जातो. ख्रिश्चन धर्मातील श्रद्धेनुसार नाताळ हा सण बारा दिवसांच्या “ख्रिसमस्टाईड “नावाच्या पर्वाची सुरुवात करतो.ख्रिस्टस- मास या शब्दावरून ख्रिसमस हा … Read more
दत्त जयंती.Datta Jayanti Mahiti in Marathi मार्गशीर्ष महिन्यातील पौर्णिमेला मृग नक्षत्र असताना संध्याकाळी श्री दत्तात्रेयांचा जन्म झाला. म्हणून या दिवशी दत्त जयंती साजरी केली जाते. या अवताराचा मुख्य गुण म्हणजे क्षमा. त्याने यज्ञक्रियांसहित वेदांचे पुनरुज्जीवन करून चातुर्वरण्याची पुनर्घटना केली. त्यामुळे या अवताराला अविनाशी समजण्यात आले. दत्त जयंतीला दत्ताचे उपासक उपवास करून श्री गुरुचरित्राचे पारायण करतात. … Read more
Guru Nanak Jayanti गुरुदेव नानक जयंती गुरुदेव नानाकांचा जन्म १५ एप्रिल १४६९ रोजी लाहोर जवळील रावी नदीच्या तीरावर तळवंडी या गावी झाला. दरवर्षी कार्तिक महिन्यातील पौर्णिमेच्या दिवशी गुरु नानक जयंती (Guru Nanak Jayanti) साजरी केली जाते. यावर्षी १५ नोव्हेंबर २०२४ रोजी ती साजरी केली जात आहे. यावर्षी गुरु नानक (Guru Nanak Jayanti) यांची ५५५ वी … Read more
माझे आवडते लेखक डॉ. सुनील कुमार लवटे यांच्या पुस्तकातील मराठी कविता (Marathi Kavita) मी नुकत्याच वाचल्या. मला त्या खूप आवडल्या. माझ्या वाचकांसाठी मी त्या पुढे देत आहे. सदर कविता (Marathi Kavita) ‘पुस्तकांवर’ लिहिलेल्या आहेत. आपणास नक्की आवडतील अशी आशा आहे. ( डॉ. सुनीलकुमार लवटे साभार.) उत्कृष्ट मराठी कविता (Marathi Kavita) 1) कठीण समय येताहात देतात … Read more
Lakshmi Puja लक्ष्मीपूजन श्री लक्ष्मी पूजन.(Lakshmi Puja) दिवाळी सणातील तिसरा दिवस लक्ष्मीपूजनाचा असतो. हा आश्विन महिन्यातला शेवटचा दिवस होय. या दिवशी आमावस्या असते. आमावस्या हा गुजराती लोकांचा दिवाळीचा मुख्य सण असतो. आमावस्येच्या दिवशी उत्तर प्रदेशातील लोक लक्ष्मीपूजनाबरोबर गणपतीची पूजा करतात. या दिवशी संध्याकाळी सर्वांनी लक्ष्मीपूजन (Lakshmi Puja) करावयाचे असते. लक्ष्मीपूजन केल्यामुळे आपल्या घरी लक्ष्मी येते … Read more
Narak Chaturdashi नरक चतुर्दशी नरक चतुर्दशी.(Narak Chaturdashi) अश्विन वद्य चतुर्दशी या दिवसाला नरक चतुर्दशी (Narak Chaturdashi) असे म्हणतात. या दिवशी श्रीकृष्णाने नरकासुराचा वध करून प्रजेला त्याच्या जुलमी राजवटीतून सोडविले. जगातील एक मोठे संकट दूर झाले. नरकासुराचे प्रतीक म्हणून कारीटीचे फळ पायाखाली तुडविण्याची प्रथा आहे. नरकासुराची कथा. नरकासुर हा प्राग्ज्योतिपूरचा राजा होता. नरकासुराने तप करून ब्रह्मदेवाला … Read more
(धनत्रयोदशी) Dhantrayodashi in Marathi धनत्रयोदशी(Dhantrayodashi). दिवाळी म्हणजे सणांचा राजा. दीपावली म्हणजेच दिव्यांच्या ओळी. घराघरांवर, मंदिरावर ,सार्वजनिक ठिकाणी या सणाला दिवेच दिवे लावलेले असतात. भारताचा हा एक महत्त्वाचा राष्ट्रीय सण आहे. गरीब ,श्रीमंत, शिक्षित वा अशिक्षित ग्रामीण असो वा शहरातील सगळेच या सणात आनंदाने सहभागी होतात.आपल्या संस्कृतीत दिव्याला फार महत्त्व आहे. दीप म्हणजे आनंद, उत्साह, प्रसन्नता, मांगल्य, … Read more
Vasubaras (वसुबारस) सणाचे महत्त्व 2024 वसुबारस (Vasubaras ) दिवाळीचा पहिला दिवस म्हणजे वसुबारस (Vasubaras ). संस्कृत मध्ये त्याला गोवत्स द्वादशी म्हणतात. गो म्हणजे गाय व वत्स म्हणजे वासरू. या दिवशी संध्याकाळी सूर्यास्त होण्याआधी गायीचा गोठा स्वच्छ केला जातो. रांगोळ्या, हार, तोरणांनी गोठा सजवला जातो. गाय वासरांना आंघोळ घालून हळद कुंकू लावून त्यांची पूजा केली जाते. त्यांना ओवाळले जाते. … Read more
भारतरत्न लालबहादूर शास्त्री (Lal Bahadur Shastri) २ ऑक्टोबर १९०४ साली लालबहादूर शास्त्री (Lal Bahadur Shastri) यांचा जन्म एका गरीब कुटुंबात, उत्तर प्रदेशातील मोगलसराई येथे झाला. त्यांच्या आईचे नाव रामदुलारीदेवी. त्या मोगलसराई येथील रेल्वेच्या शाळेतील मुख्याध्यापक व इंग्रजीचे शिक्षक मुन्शी हजारीमल यांच्या कन्या होत्या. लालबहादूर हे रामदुलारींचं दुसर अपत्य. लालबहादूर दीड वर्षाचे असतानाच १९०६ साली त्यांचे … Read more